DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ


 


Organizmada, Hb sentezi için gerekli olan demirin eksikliği sonucu gelişen anemiye denir.


Dünyada %10-30 insanda Fe eksikliği anemisi vardır.  En sık süt çocukluğu, adölesan ve gebelik döneminde görülmektedir.  Demir eksikliği tüm yaş gruplarında özellikle 6-24 aylar arasında bebek ve çocuklarda aneminin en yaygın nedeni olarak kabul edilmektedir. Erkekte 50mg/kg,  kadınlarda 40mg/kg Fe bulunur. Vücuttaki demirin   %65-70’i hemoglobinde, %25-30 ferritin ve      hemosiderin, %3-4 myoglobin  ve %1’i enzimler de bulunur.


Etyolojik Faktörler :


  • Diette eksik alım :Diette 0,75 mgr/L süt.


Anne sütü ve inek sütü 0.5-1.5mgr/L (Anne sütünde %49,inek sütü %10 absorbe


  • Artmış gereksinim: Büyüme, düşük doğum ağırlığı, prematürite, ikizlik, multipl doğumlar, adölesan dönem, gebelik,  siyanotik konjenital kalp hastalıkları

  • Kan kayıpları


DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNİN ETKİLERİ


     A.GIS:


  1. Anorexia- genel ve erken

  2. Pica –pakofaji (buz), geofajia(toprak yeme)

  3. Atrofik glossit

  4. Disfaji

  5. Özofajial webler (Kelly- Peterson sendromu)

  6. Azalmış gastirik asidite

  7. Sızıntılı (Leaky) Barsak sendromu -Gizli kan(+)Exudatif enteropati

  8. Malabsorbsiyon sendromu


  1. SSS :


  1. İrritabilite

  2. Halsizlik

  3. İletim bozukluğu

  4. Mental motor gelişmede düşme

  5. Azalmış dikkat

  6. Okul performansında düşme

  7. Nefes tutma nöbetleri

  8. Pupil ödemi


  1. KVS:


  1. Eksersizle kalb hızı ve kardiak outputta artış

  2. Kardiak hipertrofi

  3. Artmış plazma volumü

  4. Artmış ventilasyon değerleri

  5. Dijital toleransında artış


  1. Muskulo iskeletal sistem:


  1. Myoglobulin ve sitokin eksikliği

  2. Azalmış fizik performansı

  3. Radyografik kemik değişikliği

  4. Fraktür iyileşmesinde gecikmeler


  1. İmmünolojik Sistem: İmmünolojik sistem üzerine etkiler zıttır.

    Enfeksiyon potansiyelinde artma belirtisi


  1. Klinik:


  1. Demir eksikliği çocuklarda demir tedavisiyle akut hastalık azalır.

  2. Demir eksikliğinde respiratuar enfeksiyon sıklığı artar.


  1. Laboratuar:


  1. Lökosit transformasyonu bozulur.

  2. Granülosit öldürme ve NBT bozulur.

  3. Barsak ve lökosit myeloperoksidaz azalır.

  4. Demir eksikliğinde de enfeksiyon sıklığı artar.

    Enfeksion potansiyelinde azalma belirtisi:


  1. Klinik:


  1. Azalmış bakteriyel enfeksiyon

  2. Demir yüklenmesi ile enfeksiyon sıklığında artış


  1. Laboratuar:


  1. Trransferrine bağlanan demirin azalması ve serbest olan demirin artması  bakteri büyümesine uygundur.

  2. Demir ile non patojenik bakteri büyümesi artar.

    TANI  :              


  1. Hb’de azalma

  2. KK indisleri: MCV, MCH, MCHC azalması, RDW artması

  3. PY: hipokromik, mikrositik KK’ ler

  4. Retikülosit : normal veya hafif artar

  5. Trombosit : Trombositopeni-trombositozis

  6. FEP: N=15,5-+8,3 microg/dl,  Demir eksikliği ve Pb zehirlenmesinde artar

  7. Serum Ferritin: Azalır

  8. Serum demiri azalır, total demir bağlama kapasitesi artar, transferrin yüzdesi azalır

  9. Tedavi deneyimi: Uygun demir tedavisine Hb cevabı en güvenilir kriterdir. 7-10 gün içinde  Retikülositte  artma,  Hb  artma,  Retikülositozu  takiben  Hb:0,25 - 0,4 gr / gün, Htk: %1/gün artar.

  10. Kemik İliği:


  1. Gecikmiş sitoplazmik matürasyon

  2. Azalmış veya yokluğu

    AYIRICI TANI :     


  1. Demir eksikliği

  2. Hemoglobinopatiler-Talasemi,

  3. Hem sentezi bozuklukları-Pb,pyrazinamid,INH

  4. Sideroblastik  anemiler


  1. İdiopatik-


  • Herediter-sexe bağlı

  • Familial hipokromik anemi

  • Piridoksine yanıt veren anemi


  1. Sekonder


  • İlaçlar


  • Sistemik hastalık

  • Malign hematolojik hastalıklar


  1. Kronik enfeksion ve diğer influmatuar hastalıklar

  2. Malignansi

  3. Herediter orotik asiduria

  4. Hipo veya atransferrin enzimi

    Konjenital   

    Edinsel: Malignansi,malnütrisyon,nefrotik sendrom

  5. Bakır eksikliği

  6. Demir metabolizmasının doğumsal hataları

     

    TEDAVİ         :     


  1. Sütün kısıtlanması(1/2lt/gün)

  2. Demir içeren yiyecekler

  3. Buharlaşmış süt veyasoyalı formüller (inek sütü allerjisi varsa)

  4. Demir tedavisi: Ferrous demir  3-6 mg /kg  1defa / gün   6-8 hafta

     

    Demir tedavisine yanıt yoksa :


  1. Demir alımında yetersizlik

  2. Doz azlığı

  3. Preparatın yetersizliği

  4. Israr eden bilinmeyen kanama

  5. Yanlış tanı

  6. Eşlik eden hastalık(enfeksion,malignite,renal,KChastalık)

  7. Bozuk GIS absorbsiyonu

  8. Demir metabolizmasında sorunlar düşünülmelidir.

     

     Merkezimizde


  • Ferroportin (SLC40A1) Q248H


  • Hemojuvelin (HJV Geni-  Dizi Analizi)

  • Hepsidin (HAMP Geni-Dizi Analizi)

  • Transferin Reseptör-2 (TFR2 Geni-Dizi Analizi)

  • Ferritin (FTH1 ve FTL Genleri -Dizi Analizi) bakılmaktadır.


 


Daha ayrıntlı bilgi almak için merkezimizi arayınız.